Rozporządzenie OMNIBUS i jego wpływ na raportowanie ESG oraz wytyczne CSRD
26 lutego 2025 roku Komisja Europejska przedstawiła propozycję dyrektywy znanej jako „rozporządzenie Omnibus”. Rozporządzenie to ma na celu uproszczenie i modyfikację istniejących regulacji dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju oraz należytej staranności w łańcuchach dostaw. Celem tych zmian jest redukcja obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw. Jest też zwiększenie konkurencyjności europejskiej gospodarki oraz dostosowanie przepisów do dynamicznie zmieniającego się otoczenia globalnego.
Rozporządzenie OMNIBUS – kluczowe zmiany wprowadzone przez projekt.
1. Zmiany w dyrektywie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).
Propozycja Komisji Europejskiej zakłada podniesienie progów dla obowiązkowego raportowania zrównoważonego rozwoju. Nowe wymogi mają dotyczyć jedynie przedsiębiorstw zatrudniających ponad 1000 pracowników. Dotyczą również firm osiągających roczny obrót powyżej 50 mln EUR lub sumę bilansową przekraczającą 25 mln EUR. W praktyce oznacza to, że ponad 80% firm, które wcześniej były objęte obowiązkiem raportowania ESG, zostanie z niego zwolnionych. Dodatkowo, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) notowane na giełdzie zostaną całkowicie wyłączone z tych wymogów.
Decyzja ta budzi kontrowersje. Choć zmniejsza obciążenia administracyjne, może prowadzić do ograniczenia przejrzystości w zakresie wpływu firm na środowisko i społeczeństwo. Firmy, które do tej pory inwestowały w raportowanie, mogą poczuć się zniechęcone do dalszego rozwijania strategii ESG.
Ponadto, zgodnie z obowiązującymi przepisami CSRD, duże przedsiębiorstwa są zobowiązane do ujawniania szczegółowych danych dotyczących ich wpływu na środowisko, społeczeństwo oraz ład korporacyjny. W ramach raportowania konieczne jest określenie poziomu emisji CO2 (zakresy 1, 2 i 3), działań mających na celu ich redukcję oraz długoterminowej strategii neutralności klimatycznej. W kontekście firm posiadających floty pojazdów, istotne jest precyzyjne monitorowanie emisji generowanych przez transport. Implementacja systematycznych działań optymalizacyjnych, takich jak elektryfikacja floty, optymalizacja tras czy zastosowanie paliw alternatywnych, staje się kluczowa w dążeniu do zrównoważonego rozwoju i spełnienia wymogów raportowych.
2. Odroczenie terminów wdrożenia wymogów sprawozdawczych – konsekwencje rozporządzenie Omnibus.
Komisja proponuje przesunięcie o dwa lata terminów wdrożenia wymogów sprawozdawczych określonych w dyrektywie CSRD. Oznacza to, że duże spółki, które pierwotnie miały rozpocząć raportowanie w 2026 roku, będą miały czas do 2028 roku. Podobne odroczenie dotyczy notowanych na giełdzie MŚP, które miały rozpocząć raportowanie w 2027 roku.
To przesunięcie daje firmom więcej czasu na przygotowanie się do nowych wymogów. Z drugiej strony może opóźnić proces adaptacji europejskiej gospodarki do standardów zrównoważonego rozwoju. Długofalowo może to również wpłynąć na konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych, gdzie normy ESG stają się coraz bardziej rygorystyczne.
3. Uproszczenie Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS)
Planowane jest uproszczenie standardów ESRS poprzez zmniejszenie liczby wymaganych danych oraz wyjaśnienie niejasnych przepisów. Celem jest uczynienie raportowania bardziej przejrzystym i mniej obciążającym dla przedsiębiorstw.
Wprowadzenie bardziej elastycznych standardów może zwiększyć skłonność firm do rzetelnego raportowania. Jednak krytycy obawiają się, że mniej szczegółowe wymagania mogą doprowadzić do sytuacji, w której niektóre firmy będą raportować tylko minimalne wymagane informacje.
4. Wprowadzenie „limitu łańcucha wartości”
Dla firm zatrudniających mniej niż 1000 pracowników Komisja planuje wprowadzenie dobrowolnego standardu sprawozdawczości opartego na standardzie dla MŚP (VSME). Ten standard ogranicza zakres informacji, które większe spółki mogą wymagać od mniejszych podmiotów w swoich łańcuchach wartości.
To może ułatwić życie mniejszym przedsiębiorstwom, które dotychczas musiały dostosowywać się do rygorystycznych wymogów swoich większych partnerów. Jednakże istnieje ryzyko, że większe firmy będą miały mniej danych do oceny wpływu swoich łańcuchów dostaw na środowisko i społeczeństwo. W konsekwencji to może utrudnić im podejmowanie odpowiedzialnych decyzji biznesowych.
5. Zmiany w rozporządzeniu w sprawie Taksonomii UE
Propozycje obejmują zwolnienie firm zatrudniających poniżej 1000 pracowników z obowiązku stosowania rozporządzenia w sprawie Taksonomii UE. Dla większych przedsiębiorstw o obrotach poniżej 450 mln EUR wprowadzono możliwość dobrowolnego stosowania tych wymogów. Rozporządzenie Omnibus mocno wpływa na ten element unijnego prawodastwa.
Taksonomia UE miała na celu ułatwienie klasyfikowania zrównoważonych inwestycji, co pomagało inwestorom podejmować świadome decyzje. Jej złagodzenie może sprawić, że mniej firm będzie aktywnie dążyć do zgodności z tymi standardami. To z kolei, w dłuższej perspektywie, może wpłynąć na skuteczność unijnych działań proekologicznych.
6. Modyfikacje w dyrektywie CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).
Komisja proponuje odroczenie terminu wdrożenia dyrektywy CSDDD o rok, do połowy 2028 roku. Ponadto, obowiązki związane z należytą starannością w łańcuchu dostaw mają koncentrować się głównie na bezpośrednich dostawcach, a oceny partnerów biznesowych będą przeprowadzane co pięć lat zamiast corocznie.
CSDDD miała zwiększyć odpowiedzialność firm za warunki pracy i standardy ekologiczne w ich łańcuchach dostaw. Jej złagodzenie może prowadzić do mniejszej kontroli nad etycznym prowadzeniem działalności przez dostawców.
Kontekst i motywacje wprowadzenia rozporządzenia Omnibus.
Głównym celem proponowanych zmian jest zwiększenie konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw na globalnym rynku. W obliczu rosnącej konkurencji ze strony gospodarek takich jak USA i Chiny, europejskie firmy zgłaszały obawy dotyczące nadmiernych obciążeń regulacyjnych, które mogą hamować ich rozwój i innowacyjność. W odpowiedzi na te obawy, Komisja Europejska dąży do uproszczenia istniejących przepisów, redukcji biurokracji oraz obniżenia kosztów związanych z przestrzeganiem regulacji. Szacuje się, że proponowane zmiany mogą przynieść oszczędności rzędu 40 miliardów EUR dla europejskich przedsiębiorstw.
Reakcje interesariuszy na propozycje rozporządzenia Omnibus.
Propozycje Komisji spotkały się z mieszanymi reakcjami. Z jednej strony, wiele przedsiębiorstw i organizacji biznesowych wyraziło zadowolenie z planowanych uproszczeń. Robią to argumentując, że zmniejszenie obciążeń regulacyjnych pozwoli im na lepsze konkurowanie na rynkach międzynarodowych oraz skupi się na innowacjach i rozwoju. Z drugiej strony, organizacje ekologiczne i społeczne wyraziły obawy, że złagodzenie wymogów raportowania może prowadzić do obniżenia standardów zrównoważonego rozwoju i przejrzystości działań przedsiębiorstw. Krytycy twierdzą, że takie działania mogą osłabić wysiłki na rzecz ochrony środowiska i praw człowieka w łańcuchach dostaw.
OVERCOME – Wsparcie w transformacji flot firmowych.
W obliczu nowych wyzwań związanych z raportowaniem ESG oraz dążeniem do redukcji emisji CO2, kluczową rolę odgrywa optymalizacja flot pojazdów firmowych. OVERCOME, jako lider w dystrybucji stacji ładowania pojazdów elektrycznych, dostarcza nowoczesne rozwiązania wspierające firmy w ich ekologicznej transformacji. Nasze innowacyjne technologie pozwalają na efektywne zarządzanie infrastrukturą ładowania, wspierając przedsiębiorstwa w osiąganiu celów klimatycznych i zgodności z nowymi regulacjami. Dzięki OVERCOME, przyszłość transportu firmowego staje się bardziej zrównoważona i przyjazna dla środowiska.
